یکی از روش های اصلاح عیب انکساری استفاده از لنزهای تماسی می باشد که برای اصلاح دور بینی نزدیک بینی و آستیگمات استفاده می شوند .انگیزه اصلی بسیاری از مراجعین عدم استفاده از عینک و مسئله زیبائی است.
لنزهای تماسی به دو نوع نرم و سخت تقسیم می شود. جهت آشنایی بیشتر با این گونه لنزها مقاله دکتر سیامک ریاضی ، متخصص چشم در گیلان را به طور کامل مطالعه کنید.
انواع لنزهای تماسی
لنزهای تماسی نرم شامل لنزهای طبی ، رنگی ، طبی رنگی و پانسمانی می باشد. لنزهای رنگی بدون شماره صرفا جهت موارد زیبایی به کار می رود. لنزهای طبی رنگی برای زیبایی در افرادیکه دچار ضعف بینایی هستند کاربرد دارد. لنزهای پانسمانی لنزهایی هستند که فاقد شماره می باشند و بر روی قرنیه قرار می گیرند و به عنوان محافظ قرنیه عمل می کنند. کاربرد این لنز ها برای افرادیست که دچار خراش قرنیه و یا بیماریهای دیگر قرنیه هستند . این لنز ها مانع از سایش پلک روی قرنیه شده و امکان ترمیم ضایعات اپی تلیال قرنیه را فراهم می کند لنزهای تماسی سخت در مواردی استفاده می شود که فرد دچار آستیگماتیسم قرنیه بالا و یا قوز قرنیه هستند. نکته قابل توجه در افرادی که از لنزهای تماسی نرم (طبی، رنگی) استفاده می کنند اینست که حداکثر مدت زمان استفاده از لنز در طول روز، ۶ ساعت می باشد و همچنین بهداشت و نگهداری و حفظ بهداشت لنز باید با دقت کامل انجام شود.
فواید لنزهای تماسی
- لنزهای تماسی نسبت به عینک دارای میدان دید بیشتری هستند.
- تصویر اجسام با لنزهای تماسی نسبت به عینک طبیعی تر است. خصوصا در موارد شماره های بالا تاثیر بزرگنمایی و
- کوچک نمایی ناشی از عینک کاهش می یابد
مضرات لنزهای تماسی
- گذاشتن و برداشتن لنزها و قرار دادن آنها در مایعات مخصوص و ضد عفونی کردن آنها ممکن است وقت بیمار را گرفته و برای او ایجاد مزاحمت نماید.
- لنز های تماسی دارای مدت مشخصی جهت استفاده می باشند و پس از آن نیاز به تهیه مجدد می باشد.
- گذاشتن و برداشتن لنز ممکن است به چشم صدمه بزند
- امکان عفونت در استفاده طولانی مدت از لنز افزایش می یابد
- هنگام استفاده از لنز تماسی سخت، گرد و خاک ممکن است وارد زیر لنز شده و باعث خراش قرنیه شود.
چگونگی برداشتن لنزهای نرم یا سخت
بیمار چشمهایش را تا جایی که امکان دارد باز کرده و انگشت سبابه را به طور عمودی بر روی گوشه خارجی پلک بالا و پایین قرار داده و سپس دو پلک را به سمت گوش کشیده و پلک می زند. هنگامی که بیمار پلک بزند لنز با حالت پرشی از چشم خارج خواهد شد که باید دست دیگر خود را زیر آن قرار دهد تا لنز روی آن بیفتد.
عوارض چشمی لنزهای تماسی نرم
- ادم قرنیه : برای استفاده طولانی مدت از لنز، قرنیه دچار کمبود اکسیژن می شود و ادم می کند . در موارد سایز نامناسب چشم و خشکی چشم احتمال این عارضه افزایش می یابد .
- عفونت چشم: از خطرناک ترین عوارض استفاده از لنز است که در اثر عدم رعایت بهداشت لنز و نگهداری نامناسب از آن بروز می کند و البته استفاده طولانی مدت از لنز هم میتواند عامل دیگر آن باشد.
- خراش قرنیه : اگر لنز به طور صحیح گذاشته و برداشته نشود باعث خراش سطح قرنیه می شود.
مراقبت و نگهداری لنزهای تماسی
تمام لنزهای تماسی ، جاذب ترشحات چشم ، مواد چسبیده به انگشتان و مواد آرایشی می باشند. لنزهای تماسی سخت و نرم جاذب رسوباتی از مایع اشک می باشند. لنزها ممکن است باعث انتقال باکتری ها ، ویروس و قارچ ها به چشم شوند. برای جلوگیری از صدمات عوامل ذکر شده به لنزهای تماسی و چشم، لنزهای تماسی باید تمیز و بطور صحیح نگهداری شوند.
مایعات نگهداری و مراقبت لنزها معمولا جدا بوده، به سه دسته اصلی ،تمیز کننده ،ضد عفونی کننده و مرطوب کننده تقسیم میشوند. بعضی از مایعات هستند که حاوی هر سه گروه مواد ذکر شده می باشند.
نکته قابل توجه در نگهداری لنزهای تماسی: در صورت عدم استفاده از لنز، باید آن را در محلول مخصوص در جا لنزی قرار داده تا از خشک شدن آن جلوگیری شده و لنز مرطوب و ضد عفونی شود.
توصیه نهایی :
نکته قابل توجه و مسئله حائز اهمیت در افرادی که از لنزهای تماسی استفاده می کنند این است که به محض قرمز شدن ، درد و جمع شدن مایع لزج سفید رنگ در گوشه چشم باید لنز را ازچشم خارج کرده و در اسرع وقت به اورژانس چشم پزشکی مراجعه نمود. در مواردی که فرد دچار ضعف بینایی است و امکان اصلاح عیب اکساری توسط روش های لیزری وجود دارد می تواند جای گزین مناسبی جهت استفاده از لنز تماسی باشد